Western to gatunek filmowy, który swój złoty okres przeszedł na przełomie lat czterdziestych i sześćdziesiątych minionego wieku – to wtedy powstały klasyki jak “Dobry, zły i brzydki”, “Pewnego razu na Dzikim Zachodzie”, “Rio Bravo” czy “Butch Cassidy i Sundance Kid”. Dekadę później popularne stały się wręcz anty-westerny. Nie oznacza to jednak, że gatunek umarł śmiercią naturalną, bo kino toczące się na terenach zachodnich USA powstaje do dziś – dobrych jego reprezentantów trzeba tylko umieć znaleźć. Mamy dla Was pięć mocnych propozycji na seans.
Najlepsze współczesne westerny – ranking TOP 5
“Psie pazury” (2021)
“Psie pazury” to film, który w oczach wielu zupełnie przedefiniował starego dobrego Benedicta Cumberbatcha – rzucił na niego zupełnie nowe światło. To chyba najbardziej samcza i agresywna kreacja w dorobku brytyjskiego gwiazdora, która przyniosła mu zresztą nominację do Oscara (drugą w jego karierze po “Grze tajemnic”). Bohaterem “Psich pazurów” jest skonfliktowany wewnętrznie kowboj. Mężczyzna skrywa pewien dławiący go sekret i bierze pod opiekę młodszego, zniewieściałego syna pewnej wdowy. Rzecz dzieje się na ranczu w 1925 roku. Takich współczesnych westernów chcemy więcej – niejednoznacznych, społecznie istotnych, z przestrzenią do interpretacji własnej.
“Nienawistna ósemka” (2015)
Łowcy głów w Wyoming szukają schronu przed zamiecią śnieżną. Dochodzi do starcia charakterów i temperamentu oraz do starcia fizycznego. “Nienawistna ósemka” to ciekawy przykład westernu skrytego pod śnieżnym puchem. Mniej tu potu i żaru lejącego się z nieba, zamiast tego całość przypomina wspaniały, choć nieco zapomniany spaghetti western z Klausem Kinskim – “Człowieka zwanego Ciszą” Sergio Corbucciego (1968). Wiarygodności “Ósemce” dodaje ścieżka dźwiękowa – zaaranżowana przez legendarnego westernowego kompozytora, Ennio Morriconego. Obraz Quentina Tarantino przyniósł muzykowi Oscara, a sam był nominowany do tej nagrody w dwóch innych kategoriach (w tym za kreację Jennifer Jason Leigh).
Tarantino ma też w dorobku inny quasi-western – “Django” z 2012 roku, w roli głównej świetny Jamie Foxx.
“O dziewczynie, która wraca nocą sama do domu” (2014)
Film zrealizowany w westernowej konwencji i najbardziej zaskakująca pozycja na tej liście. Obraz Any Lily Amirpour (która potem reżyserowała m.in. teledyski Christiny Aguilery) okrzyknięto jako pierwszy irański western o wampirach. Brzmi jak wyrażenie sprzeczne? Sam film jest właśnie konglomeratem wielu sprzecznych idei i kierunków filmowych; utkany został z różnych pomysłów, wszystkich ekscentrycznych i abstrakcyjnych. Horror, western, filmowa historia o emancypacji i kobiecej sile w perskojęzycznym wydaniu. Tym wszystkim jest “A Girl Walks Home Alone at Night”. Styl filmu budzi skojarzenia ze spaghetti westernami sprzed lat i dziełami Sergio Leone – pojawia się w nim tajemnicza, samotna antybohaterka. Inspirację do nakręcenia obrazu stanowił też “Nosferatu – Symfonia grozy”. To jeden z tych filmów, które trzeba zobaczyć, bo są zjawiskiem samym w sobie.
Najlepsze współczesne westerny – co warto obejrzeć?
“Bez przebaczenia” (1992)
Oscarowy western, w którym Morgan Freeman występuje w kowbojskim kapeluszu – pojawia się jako były płatny zabójca Ned Logan. Gwiazdor towarzyszy na ekranie tak wybitnym aktorom jak Clint Eastwood czy Gene Hackman, ale z tego “starcia” wychodzi obronną ręką. Słabszy aktor wypadłby w roli Logana gorzej i byłby jedynie pomagierem głównych bohaterów. Freeman tworzy jednak zniuansowaną kreację; jego Ned to głos rozsądku w szalonym, bezprawnym świecie. Film należy właściwie do niego.
Pozycja trochę starsza, bo zrealizowana przez rokiem 2000, ale w swej realizacji współczesna i intrygująca.
“Dolina przemocy” (2016)
Współczesny western w reżyserii Ti Westa. Tak, tego, który w ubiegłym roku podarował widzom dwa kapitalne horrory – “X” oraz “Pearl”. West specjalizuje się w kinie grozy i ekranowym straszeniu, ale raz na jakiś czas próbuje swych sił także w innych gatunkach – czego przykładem jest “Dolina przemocy”. To historia tajemniczego nieznajomego, który chce wymierzać sprawiedliwość w pewnej zapomnianej przez świat “dziurze”. W filmie dochodzi do starcia Ethana Hawke’a z Johnem Travoltą; całość jest wybuchowa, pełna akcji i humoru. To hołd złożony klasycznym kinowym westernom.
Honorable mention: “3:10 do Yumy” (2007), “Ballada o Busterze Scruggsie” (2018), “Bone Tomahawk” (2018)
